Tip:
Highlight text to annotate it
X
Scientific American Instant Egghead
Có lẽ bạn đã từng nghe nhiều sự lí giải khác biệt
về việc tại sao lá lại đổi màu:
vì nhiệt độ giảm,
ít ánh sáng ban ngày hơn,
ít mưa hơn,
Nhưng, câu trả lời đúng là
ít ánh sáng ban ngày hơn.
Nhiệt độ có thể ảnh hưởng đến
cường độ màu sắc của lá.
điều mà tôi sẽ giải thích trong ít phút nữa
nhưng ít ánh sáng ban ngày hơn thực sự khiến lá đổi màu
Hầu hết mọi chiếc lá đều chứa chất diệp lục,
một sắc tố màu xanh,
mà khởi đầu cho quá trình quang hợp
Chất diệp lục giúp chuyển hóa ánh sáng mặt trời, Các bon và nuớc
thành đường di chuyển trong các nhánh cây và rễ,
nuôi sống cây.
Chất diệp lục chuyển hóa và được tái tạo
trong suốt mùa hè.
Tuy nhiên, khi ánh sáng ban ngày bị rút ngắn
các mạch giúp chuyển tải nước và chất dinh dưỡng đến lá
dần dần đóng lại.
Chất diêp lục trước đó biến mất
mà không có chất diệp lục mới hình thành.
Màu xanh mất dần.
Sắc tố màu vàng và cam,
mà vẫn tồn tại từ trước đến giờ trong lá,
giờ hiện ra,
Nhưng, vậy còn màu đỏ?
Chúng thực sự được hình thành trong mùa thu.
Khi các mạch đóng lại, đường bị giữ lại trong lá.
Chúng phản ứng với những chất hóa học khác
hình thành sắc tố đỏ.
Bạn chắc sẽ nhớ, tôi đã nói rằng cường độ màu sắc gắn liền với nhiệt độ
Nếu ngày nắng sáng, và đêm trở lạnh,
dẫn đến nhiều chấtt đường bị giữ lại trong lá
vì thế sắc tố màu đỏ được tăng cường
Cuối cùng, thời tiết khô hanh mùa đông
giải phóng một lọai hoc mon trong cây khiến nó rụng lá
Nếu không thì, những chiếc lá sẽ sử dụng hết lượng nước
mà cây cần để giữ bộ rễ tồn tại trong suốt mùa đông.
Vậy đối với cây không rụng lá thì sao?
Những chiếc lá kim có một lớp sáp phủ,
và ít bề mắt tiếp xúc hơn,
điều này giảm lượng nước bị mất.
Chúng cũng chứa một chất giống như chất chống đông,
vậy nên rễ và lá
có thể sống sót qua mùa đông.
Giờ thì bạn đã biết đến khoa học
đằng sau những chiếc lá mùa đông nhiều màu sắc
Hãy phân biệt một vài lọai nào:
Lá sồi biến thành màu đỏ và nâu;
Lá mại châu biến thành màu đồng;
lá cây dương và cây bạch dương biến thành màu vàng kim và vàng rực
Lá cây thích lấy đường biến thành màu cam;
lá cây thích đen biến thành màu vàng rực;
lá cây thích đỏ biến thành---thành gì nhỉ--- màu đỏ rực
Đây là chương trình Scientific American Instant Egghead,
Tôi là Mark Fischetti.