Why We Choose Suicide - Mark henick - Tedxtoronto

Tôi chỉ là một đứa trẻ lần đầu tiên tôi tự sát Nếu trước đây tôi biết những gì tôi biết bây giờ có lẽ cũng chẳng có gì thay đổi Và sẽ không có gì thay đổi bởi vì đôi khi những gì bạn biết không hề quan trọng khi những cảm xúc của bạn quá dồn dập Và có rất nhiều cách để điều này xảy ra - khi thế giới của bạn bị thu hẹp Trong thực tế, nhận thức của chúng ta rất hạn hẹp Và những giới hạn được tạo ra từ sinh học, từ tâm lý, và từ xã hội Đó là những yếu tố tạo ra lớp *** bóng bao bọc quanh ta giới hạn tầm nhận thức của chúng ta, tạo ra thế giới duy nhất mà ta biết đến Và bây giờ lớp *** bóng này, có khả năng mở rộng và thu hẹp một cách kì diệu dựa vào những yếu tố tạo ra và ảnh hưởng nó Ai trong chúng ta cũng đã trải qua sự khó khăn khi nhận thức của bản thân bị thu hẹp Hãy nghĩ về những lần bạn bị người khác giành đường Nếu ở thành phố, có lẽ lần đó chính là hôm nay Khi điều đó xảy ra có thể bạn cảm thấy tim bắt đầu đập nhanh, mặt bắt đầu nóng Bạn đạp mạnh thắng xe để tránh một vụ tai nạn Và khi bạn làm điều đó, bạn tập trung vào duy nhất một biển số chạy nhanh qua Có thể điều duy nhất hiện lên trong não bạn là bạn có thể sáng tạo đến mức nào với những từ bạn chuẩn bị ném vào người vừa vượt lên trước Nhưng từ từ, thế giới của bạn sẽ trở lại bình thường Bạn sẽ thư giãn, tiếp tục với ngày của bạn Có thể bạn sẽ còn quên đi chuyện vừa xảy ra Nhưng hãy tưởng tượng nếu bạn không thể Tưởng tượng nếu như bạn bị kẹt lại ở nơi chật hẹp và tăm tối đó Đó là cảm giác khi bạn sống với những căn bệnh tâm lý Ít ra đó là cảm giác mà tôi đã trải qua, với căn bệnh tâm lý trầm trọng khi tôi còn là một đứa trẻ Thế giới của tôi bị thu hẹp, u ám và sập đổ Tôi cảm thấy như một người bị hen, đánh mất mắt kính trong một cơn bão Nên khi tôi ngồi trên chiếc ghế đó đối diện thầy cố vấn lớp 8 của tôi điều duy nhất mà tôi có thể nghĩ tới là "Mày không đủ giỏi giang" "Mày không đủ thông minh" "Mày không đủ" Và việc đúng hay sai không còn quan trọng vì đó là những giới hạn trong nhận thức của tôi Nên khi tôi cầm con dao 20cm đó trong tay và nâng nó lên cổ ấn vào và cảm thấy máu chảy dọc theo tay mình điều duy nhất mà tôi có thể nghĩ đến trong giây phút đó "Sẽ chẳng ai biết là mày đã chết" Tôi nghe tiếng thầy cố vấn từ bên kia căn phòng như hàng trăm mét từ xa, thầy nói, "Mark! Đừng" Tôi nghe thầy, nhưng tôi không còn nhận thức Tôi chỉ hít một hơi thở sâu "Em không có lựa chọn nào khác" Nếu thầy không với lấy tôi từ phía bên kia căn phòng tóm lấy tôi và đè tôi xuống đất, giật con dao ra khỏi tay tôi có lẽ tôi đã không ở đây giờ này Tôi nghĩ về điều đó rất nhiều Không phải ngày nào cũng trầm trọng như hôm đó Trong thực tế, đa số các ngày, tôi nhìn như mọi đứa trẻ bình thường và có phần hơi im lặng Và đó là sự thật , tôi đã như thế Tôi bình thường đến mức mọi người không ai nghi ngờ Họ chắc chắn sẽ rất bất ngờ khi biết được tôi ghét cái cách mặt trời chiếu vào cửa sổ phòng tôi mỗi buổi sáng khi tôi thức dậy Và tôi biết rằng một số trong các bạn cũng biết cảm giác đó Tôi quá sức bình thường đến mức vài năm sau, sau khi không có sự giúp đỡ mà tôi rõ ràng đã cần đến không ai nghĩ tôi là người đã gây ra sự náo loạn vào một đêm khuya khi tôi tìm cách nhảy từ một cây cầu vượt Nhưng, dù cho mọi người có biết, tôi cũng sẽ là người cuối cùng biết được vì đó là cách những chuyện này xảy ra Ai ai cũng háo hức bàn về bệnh tâm lý và tự sát ở đằng sau những cánh cửa khép kín, với những lời thì thầm Đây là thứ tôi sẽ làm khác đi trong ngày hôm nay với các bạn bằng cách chia sẽ kinh nghiệm của mình Tôi mong muốn cất lên tiếng nói và mở tung những cánh cửa kia Và tôi làm điều đó bằng cách ghi nhớ Tôi nhớ mình đi những con đường vắng vẻ ở thành phố nơi tôi sinh ra Không như lần trước, lần này chỉ có mình tôi vì tôi muốn chết một mình Tâm trí tôi kêu gào, run rẩy, sụp đổ Khi bạn ở trong tình trạng đó thế giới của bạn vỡ vụn như thế và những ý nghĩ xa xưa quay trở lại, "Mày không đủ giỏi giang" "Mày không đủ thông minh" "Mày không đủ" Thế nên tôi bước đến gần hàng rào chắn Tôi đi dọc theo nó, nhìn qua khỏi nó Tôi đi tới một trụ đèn phía bên trái , và tôi dừng lại "Mình có nên cố gắng thêm chỉ một ngày nữa hay không?" Đó là một câu hỏi mà những người chuẩn bị tự sát thường tự hỏi bản thân Tôi đã hỏi mình, và những người tôi giúp, và thế hệ trẻ ngày nay, cũng tự hỏi mình. Niềm hy vọng là một bản năng mạnh mẽ "Mình có nên cố gắng thêm chỉ một ngày nữa hay không?" Để làm gì? Để làm một đứa điên khùng? Tôi đã cố gắng lâu đến như vậy, và chẳng có gì khá hơn Vì sao tôi lại phải tiếp tục thứ không đem lại kết quả? Tôi không điên. Thế giới của tôi đang sụp đổ Nó đang từ bỏ ngay cả niềm hy vọng đầy bản năng mà ai cũng có Nên tôi leo lên hàng rào với 3 bước như bậc thang Tôi đã rất cẩn thận để không trượt ngã Tôi leo xuống phía bên kia rào chắn Tôi có rất ít sự lựa chọn trong cuộc đời của mình Nhưng đây chính là một trong số đó Và tôi cần một thứ gì đó, bất kì điều gì, mà tôi có thể chắc chắn Và tôi quay người lại Tôi cảm thấy rào chắn ngay sau lưng mình ngay bên dưới vai tôi Tôi giang rộng tay mình trên bề mặt kim loại của nó Tôi nhớ cảm giác của những hạt mưa dưới ngón tay mình Tôi nhìn xuống đôi giày của mình Đôi giày thể thao cũ kĩ, tàn tạ, mệt mỏi Gót chân tôi ở trên nền xi măng, ngón chân tôi vô định Tôi nhìn qua khỏi bàn chân mình, mặt đất hơn 15m bên dưới và trên mặt đất, tôi nhìn thấy một hàng rào rỉ sắt với ba hàng *** ở phía trên Và trong giây phút tôi đứng đó điều duy nhất tôi có thể nghĩ đến trong cái thế giới hạn hẹp của mình "Mình phải nhảy bao xa từ cây cầu này để không rơi trúng hàng rào *** đó?" Vì tôi không muốn -- Tôi không muốn phải chịu thêm đau đớn Trong giây phút đó, cả cuộc đời tôi hoàn toàn do tôi quyết định Và khi bạn lúc nào cũng sống trong một cơn bão, đó là một cảm giác vô cùng xa lạ, nhưng cũng vô cùng thỏa mãn Cái cảm giác có được kiểm soát trong cuộc đời bạn Nên tôi đứng đó Tôi đứng đó, tận hưởng cảm giác này cái cảm giác tự do điều khiển cuộc đời mình. Cuối cùng, tôi bị kéo trở lại thực tế bằng giọng của người đàn ông bên vai phải của mình Tôi nói chuyện với ông ấy một tí nhưng cho đến ngày hôm nay, tôi không thể nhớ mình đã nói gì Ông ấy mặc một cái áo khoác màu nâu nhạt, nhưng tôi không nhớ mặt ông Tôi đã không nhìn lại đủ lâu, và tôi không bao giờ gặp lại ông ấy Trước khi tôi biết, tôi có thể thấy ánh đèn chớp tắt từ khóe mắt mình Tôi nhìn sang phải rồi sang trái và có 3 chiếc xe cảnh sát chặn 2 đầu con đường Có một đám đông tụ họp, xăm xoi tôi từ mọi phía Lúc đó là 2, 3 giờ sáng, tôi đoán Hoặc là họ đang trên đường về nhà từ quán rượu hoặc là họ đi ra xem chuyện gì đang xảy ra Một người đàn ông bên phải tôi hét lớn, "Nhảy đi, thằng hèn!" Ok, vậy là đủ rồi Một lần nữa, tôi hít một hơi thật sâu và tay tôi từ từ nâng lên cao từ bề mặt hàng rào và bỗng nhiên tôi trở nên nhẹ tênh và vơi hết gánh nặng Tôi có thể cảm thấy cái gờ của nền xi măng bên dưới bàn chân thôi, mọi thứ bắt đầu di chuyển Tôi rướn người về phía trước Và ngay lúc đó, tôi cảm thấy gió thổi qua cơ thể mình, qua mặt và luồn qua tóc tôi và tôi cảm thấy tự do Và một cánh tay vòng qua ngực tôi, một bàn tay tóm lấy áo tôi Người đàn ông với áo khoác nâu nhạt ấy nói cảnh sát rằng cơ thể của tôi vô hồn khi ông ấy tóm lấy tôi và ông ta lôi tôi ra sau hàng rào Tự sát có phải là một lựa chọn hay không nếu đó là sự lựa chọn duy nhất? Chúng ta tự hỏi mình, "Làm sao đó có thể là lựa chọn duy nhất?" "Làm sao đó có thể là một sự lựa chọn có lý lẽ?" Và tôi hi vọng chúng ta tự hỏi mình rằng có thể làm gì để giúp đỡ Chúng ta có thể bắt đầu bằng cách quý giá hơn sức khỏe tâm lý của mình khi nó dựa trên sự linh hoạt của nhận thức của chúng ta Cho dù các bạn có bệnh tâm lý hay không, thế giới của chúng ta mở rộng hay thu hẹp như thế nào ảnh hưởng đến những hành động chúng ta làm Khi tôi đứng trên cây cầu đó, thế giới của tôi đã đổ vỡ đến mức đó là lựa chọn duy nhất của tôi Khi chúng ta đối mặt với hành động tự sát của một ai khác chúng ta luôn cố tìm cách giải thích nó Tôi nghe điều đó mỗi ngày Tôi nghĩ đó là vì chúng ta cảm thấy không thoải mái khi cảm giác bất lực và không thể hiểu được Nhưng bởi vì chúng ta biết rằng nhận thức được hình thành và ảnh hưởng bởi sinh học, tâm lý , và xã hội chúng ta có nhiều cách để tác động để giúp đỡ và hiểu hơn hành động tự sát Một trong những thứ chúng ta có thể làm là dừng cách nói ai đó "phạm phải" tội tự sát Con người phạm tội hiếp dâm, giết người, nhưng không có ai phạm phải tội tự sát ở đất nước này từ những năm 1970, khi tự sát không còn phạm pháp Và đó là bởi vì tự sát là một vấn đề sức khỏe, không phải tội phạm Và nó là vấn đề về sức khỏe, chúng ta biết điều đó 90% người chết vì tự sát có bệnh tâm lý có thể chẩn đoán và chữa trị vào thời điểm họ tự sát Và chúng ta biết rằng thuốc và điều trị với bác sĩ tâm lý có hiệu quả những phương pháp này cần được phổ biến rộng rãi cho mọi người Và chúng ta là một phần của sự thay đổi , dù bạn có những căn bệnh tâm lý hay không bằng cách chăm sóc cho tâm lý của bạn khi đi khám bệnh hằng năm, bạn có thể khám cả sức khỏe tâm lý lẫn sức khỏe lâm sàng Trong cả mức độ cá nhân hay xã hội, ta phải thách thức các ý tưởng lạc hậu như thói quen nói rằng ai đó "phạm phải" tội tự sát Khi tôi mới bắt đầu làm điều này tôi thường cầu mong ai đó sẽ làm gì đó về những suy nghĩ sai lầm về tự sát Chuyện đó không còn được chấp nhận nữa. Thay vào đó, tôi bắt đầu làm gì đó Khi lý do tử vong của những người mẹ trong năm đầu tiên sau khi sinh là tự sát, điều đó không thể chấp nhận được Khi cộng đồng First Nation Inuit and Mantis có tỉ lệ tự sát coi gấp 5-6 lần toàn quốc, điều đó không thể chấp nhận được Khi gần 1/4 lý do tử vong của lứa tuổi 15-25 là tự sát điều đó không thể chấp nhận được Nên khi tôi nói rằng tôi đã từng cầu mong ai đó sẽ làm gì đó điều đó cũng không thể chấp nhận được Các bạn ở đây, và các bạn đang làm một điều gì đó vì các bạn thay đổi cách suy nghĩ của mình và đó là cách thay đổi thế giới Nên cho những bạn đang nghĩ đến tự sát ngày hôm nay, tốt. Cứ tiếp tục nghĩ đến nó Rồi bắt đầu nói về nó Và rồi bắt đầu làm gì đó về nó Và cho những bạn đang muốn tự sát tôi biết rằng đâu đó bên trong bạn vẫn còn hi vọng Tôi đã từng như thế Hãy giữ niềm hi vọng đó Chúng tôi cần bạn Chúng tôi cần bạn dẫn dắt cuộc nói chuyện này, dù ta có sẵn sàng để nói về nó hay không đi nữa Và nếu như tôi và bạn có gì đó giống nhau thì những cuộc nói chuyện này là thứ giúp bạn tiếp tục sống sót mỗi ngày như thể bạn chỉ còn 1 ngày nữa. Cảm ơn. vỗ tay