Tip:
Highlight text to annotate it
X
Chủ đề của loạt diễn thuyết này là Sức mạnh của ý tưởng,
hay những ý tưởng làm thay đổi thế giới.
Hãy dành vài giây xem xét chúng,
những thành tựu cách mạng loài người khởi nguồn từ đâu?
Câu trả lời khá đơn giản: từ não bộ.
86 tỉ nơ-ron -bạn sẽ mang theo con số đó cho tới ngày cuối đời -
nhưng 86 tỉ nơ-ron và trăm ngàn tỉ khớp thần kinh
không còn nghi ngờ gì nữa não bộ là thứ
phức tạp nhất vũ trụ mà ta từng được biết.
Thử hình dung xem sẽ thế nào
nếu có thể điều khiển một thứ phức tạp như não bộ?
Điều đó là khả dĩ, ý tôi là,
có thể dùng uống thuốc hằng ngày để chữa trị mọi thứ,
từ lo âu, trầm cảm tới rối loạn ám ảnh cưỡng chế và tâm thần phân liệt.
Nếu bạn không tin,
tôi xin đưa một ví dụ, về điều khiển não sống trên chuột.
Con chuột này được điều khiển từ xa.
Nó sẽ chạy ngược chiều kim đồng hồ
cho đến khi cái đèn xanh hướng về phía đầu nó
được tắt đi.
Nó dừng lại chỗ đó. Làm thế nào được ?
Nhờ vào kĩ thuật kì diệu gọi là quang-di truyền (optogenetics),
điều khiển hoạt động tế bào qua năng lượng ánh sáng.
Con chuột này được gắn một điện cực sợi quang học
vào não bộ, ra lệnh cho nó phải chạy ngược chiều kim đồng hồ,
mỗi khi có tín hiệu đèn xanh.
Tại sao chúng tôi làm như vậy ? tiêu tốn rất nhiều tiền của
và chả ai muốn con chuột tội nghiệp bị thí nghiệm một cách vô ích.
Có ý kiến cho rằng quang di truyền sẽ giúp ta hiểu được
nguồn gốc di truyền của mọi thứ từ bệnh Parkinson
tới tâm thần phân liệt, nghiện ma túy.
Mục đích ở đây là khi tìm được gien gốc
thì bước tiếp theo là tìm ra cách chữa trị.
Có thể phản biện rằng thí nghiệm này chỉ làm với chuột và loài gặm nhấm,
ban đầu, tôi nói về não người,
thế mà giờ lại luồn lái về loài gặm nhấm.
Nếu bạn hoài nghi, tôi sẽ trình bày không chỉ 1 mà 2 loại kích thích não
được ứng dụng trên người trong nghiên cứu ngày nay.
Bên trái là TMS, Kích Thích Não Bằng Từ Trường.
Bên phải là TDCS, Kích Thích Bằng Dòng Điện Qua Não.
Bên trái là kích thích não bằng một xung từ khá nhẹ
bên phải cũng thế
nhưng là kích thích bằng dòng điện,
một dòng điện rất, rất nhỏ.
Suy nghĩ trong giây lát
Bạn đang điều khiển não người trong một nghiên cứu.
TMS, phương pháp bên trái được dùng trong thực tiễn để làm dịu
triệu chứng của trầm cảm bệnh lí ở một số người.
Không hữu hiệu với mọi người nhưng nó lại có ích
trong điều trị rối loạn hành vi, như trầm cảm bệnh lí.
Nó cũng tỏ ra hữu hiệu trong đánh giá mức độ tê liệt
hay mất chức năng vận động sau sang chấn não bộ
hay thậm chí là bệnh về não.
TDCS, phương pháp bên trái, kích thích não bằng dòng điện,
cũng được dùng tương tự.
Nhưng ứng dụng mà tôi sắp nói đây nghe rất kinh hoàng.
Nó liên quan đến chiến tranh.
Ta đang trong thời đại mà năng lực công nghệ trong chiến tranh
thực sự đã bỏ xa năng lực điều khiển của con người.
Cơ thể chúng ta rất hạn chế về tốc độ và độ chính xác.
Đây là nan đề của quân sự trên toàn thế giới.
Đây là vấn đề của quân đội Mỹ,
họ sẽ không ngần ngại,
dùng TDCS để đào tạo binh lính.
Sẽ thế nào đây ?
Những lính mới sẽ đeo điện cực TDCS
để được huấn luyện độ chính xác, tốc độ phản xạ,
và họ học nhanh hơn.
Độ chính xác và phản xạ tiến bộ nhanh hơn
so với nhóm không được kích thích não bộ.
Tôi xin thưa rằng ý tưởng này vô cùng nguy hiểm.
Tôi chỉ muốn kết lại rằng,
nền công nghệ được thúc đẩy
vì sự phát cuồng của ta về chiến tranh
Nếu không có những cuộc chiến mà tới giờ vẫn còn tiếp diễn,
công nghệ không thể nào đạt được vị trí ngày hôm nay.
Song, ở thế kỉ 21, năm 2012,
chúng ta đây đang cố bắt kịp với công nghệ do mình tạo ra,
và điều đó quá ư là siêu thực.
Cách duy nhất giúp ta làm được điều đó
giúp ta tối đa hóa khả năng con người
là đào sâu hiểu biết về não bộ con người.
Xin cảm ơn.
(Vỗ tay)