Tip:
Highlight text to annotate it
X
Giống như mọi vùng đô thị ở Đồng bằng sông Cửu Long trong thời mờ cửa,
phường 1, thị xã Sa Đéc là một trong những nơi đón nhận sớm nhất luồng gió của nền
kinh tế thị trường.
Tại đây tập trung hầu hết cơ sở chế biến hàng hóa chủ lực của tỉnh Đồng Tháp.
Như gạo xuất khẩu,
tôm đông lạnh,
bánh phồng tôm Sa Giang,
bột gạo lức Bích Chi, vân vân,
Kinh tế phát triển, nhưng phường 1 phải đối phó với những áp lực lớn về mặt xã hội.
Mật độ dân số tăng lên tới 7.500 người trên 1 kilomet vuông.
70% dân chúng là thành phần lao động nghèo, thường xuyên bị dằn dặt vì
nạn thất nghiệp và tình trạng mù chữ.
Mỗi ngày có hàng ngàn người tứ xứ tới lui thuộc đủ mọi thành phần.
Quan hệ xã hội hết sức phức tạp.
Ấy vậy mà phường 1 lại chính là nơi an ninh trật tự được bảo đảm tốt nhất ở tỉnh
Đồng Tháp liên tục trong nhiều năm liền.
"Tôi tên là Lương Tấn Linh, 36 tuổi, trước đây từng bị tù 5 năm vì tội trộm cắp tài sản
xã hội chủ nghĩa, còn hiện giờ là công nhân của Xí nghiệp nước đá Lạc Hồng trực thuộc
Thị ủy Sa Đéc.
Tôi sinh ra và lớn lên ở phường 1 và nguyện sống tại đây cho đến chết, bởi chính nơi này,
tôi đã làm mất đi và tìm lại được điều quí báu nhất trong đời - đó là danh dự.
Tôi ghi nhật ký để sau này con tôi lớn lên, nó có thể hiểu về một khúc quanh
lớn nhất của đời tôi".
Những năm về trước, phường 1 - quê hương của Lương Tấn Linh - có một bộ mặt xã hội
khác hẳn bây giờ.
Những cái tên như Công viên Chiến thắng, sân vận động, xóm Cầu Dầu hễ nhắc tới là
người lương thiện rùng mình, bởi đây là những điểm nóng về tệ nạn xã hội.
Có xóm nhiều nhà lén lút cho mướn chỗ để mua bán dâm.
Bọn du đảng tụ tập thành băng nhóm dùng dao búa, gậy gộc đánh nhau không khác gì
phim xã hội đen được chiếu ở các quán cà phê video.
Thậm chí bọn chúng còn chống lại lực lượng công an khi thi hành nhiệm vụ.
Ở trong chợ thì dân mua bán để mặc tình cho bọn móc túi, giựt dọc lộng hành mà không
dám tố cáo vì sợ bị trả thù.
Trong bối cảnh xã hội như thế, những người trẻ thật dễ bề sa ngã.
"Tôi sinh ra đời gặp nhiều bất hạnh, vừa lọt lòng mới có 2 ngày thì cha mẹ bỏ nhau,
giao tôi cho bà nội nuôi nấng.
Nhưng tôi không lấy đó làm điều biện hộ cho mình, bởi trên đời này có biết bao người
còn bất hạnh hơn tôi.
Điều tôi hối tiếc là khi lớn lên đã giao du với toàn là bạn xấu.
Nội tôi đã khóc hết nước mắt vì tôi.
Nhưng nước mắt của bà lúc ấy, đối với tôi nào có nghĩa gì.
Bây giờ hiểu ra thì đã là quá muộn.
Bà tôi đâu còn để thấy ngày đứa cháu đã hoàn lương".
Lương Tấn Linh đã góp bàn tay tội lỗi của mình vào một băng trộm chuyên tấn công vào
các cơ quan Nhà nước.
Sau 3 lần gây án, Linh cùng đồng bọn sa lưới pháp luật, ra tòa bị xử 5 năm tù.
"Khi bước chân vào cổng trại giam, tôi đâu ngờ đời tôi thay đổi.
Tâm trạng của tôi lúc đó là một nỗi cô đơn khủng khiếp.
Nội tôi đã mất, cha mẹ không còn, dòng họ lánh xa.
Cuộc đời tôi coi như chấm hết.
Nhưng mà anh Chưởng, người đã bắt tôi và đưa tôi vào tù,lại nói một câu làm cho tôi
nhớ mãi tới giờ.
Linh à, mày phải có gan làm lại cuộc đời, từ bỏ chỗ tối quay đầu về chỗ sáng.
Vào tù đâu phải là chấm hết. Nhớ chưa?
Chính nhờ câu nói đó mà tôi có thêm nghị lực.
Đó là câu nói đã làm thay đổi đời tôi".
Nhờ cải tạo tốt, Lương Tấn Linh được Nhà nước ân xá sau 4 năm rưỡi thụ án.
Khi Linh ra tù thì thượng úy Huỳnh Kỳ Chưởng, nguyên Phó Công an thị xã Sa Đéc,
bị bệnh từ trần.
Ngày đám tang anh, Linh đã đến thắp nhang và khóc trước quan tài.
Linh à, mày phải có gan làm lại cuộc đời, từ bỏ chỗ tối quay đầu về chỗ sáng.
Vào tù đâu phải là chấm hết. Nhớ chưa?
"Đó là chuyện sau này, chớ lúc mới ra tù, lòng tôi đầy mặc cảm.
Sau gần 5 năm trời, tất cả đã đổi thay.
Phố xá mọc lên trông đẹp đẽ và khang trang hơn trước.
Mọi người tất bật làm ăn.
Ai ai cũng háo hức lao về phía trước, chỉ còn tôi là đứng cô đơn, lạc lõng giữa dòng đời.
Mà một thằng mới ra tù như tôi, nghề nghiệp chẳng có, danh dự không còn thì có quyền gì
mà đòi hỏi tình thương của kẻ khác?"
Nhưng Lương Tấn Linh đã lầm, bởi đã từ lâu, ở phường 1, những người tốt đã biết đoàn kết
lại, tạo thành một thế trận bao la của cái thiện để cảm hóa và răn đe cái ác.
Mọi lời nói và việc làm của Linh, dù hay dù dỡ, đều có những đôi mắt quan tâm của ai đó
quanh mình.
"Hai tháng sau ngày ra tù, thật bất ngờ, tôi được anh Sĩ, Trưởng Công an phường 1, gọi
đến trụ sở mà nói: Hội đồng bảo vệ an ninh trật tự của phường đã quyết định xuất
tiền quỹ mua cho tôi một chiếc xe đạp làm phương tiện mưu sinh.
Tôi quá xúc động, chưa kịp ngõ lời cảm ơn thì anh lại ân cần nhắc nhở: Phải cố gắng
xứng đáng với lòng tin của mọi người.
Tôi chạy xe đạp ôm một thời gian thì anh Sĩ lại đứng ra bảo lãnh cho vay vốn hợp tác xã
tín dụng được 200 ngàn đồng giúp tôi chuyển qua nghề bơm ga hộp quẹt.
Nghề này kiếm ăn cũng khá mà đỡ cực hơn chạy xe.
Cái tình của anh Sĩ và đàng sau anh là biết bao người, tôi biết lấy gì để đáp trả đây, ngoài việc
cố gắng trở thành người tốt, quyết sống lương thiện cho tới cùng.
Có dự những đêm công khai hóa tội phạm như thế này, tôi mới hiểu thêm sức mạnh
to lớn của phong trào quần chúng.
Bà con vừa rộng lượng, bao dung, nhưng cũng vô cùng chặc chẽ, nghiêm khắc.
Những kẻ có tội chỉ cần thực sự muốn hoàn lương thì sẽ được bà con bảo lãnh và giúp đỡ
làm ăn.
Còn ngược lại thì dĩ nhiên là phải giao cho luật pháp xử lý.
Tôi nhớ có lần được nghe anh Sĩ nói rằng:
Muốn cải tạo một con người thì không có gì tốt hơn là cải tạo họ ngay trong lòng
phong trào của quần chúng.
Biết anh là một đảng viên cộng sản, nhưng nhà sư trụ trì chùa Đức Hương, là nơi tôi đặt
bài vị thời bà, vẫn nói về anh với những lời tốt đẹp như vầy:
"Mỗi khi đồng bào có những việc gì cần thì Công an phường 1 đến để giúp đỡ để là
trấn áp những cái tội phạm.
Các anh em Công an phường 1 mà được cái lòng tin yêu của nhân dân
thì cũng do cái cấp lãnh đạo ở trên, tất nhiên là anh Sĩ.
Anh Sĩ là một anh công an rất có cái lòng tin yêu của, không riêng gì tôn giáo, mà
nói chung là đồng bào ở trong phường 1 này, đa số ai cũng rất là thương mến".
Không chỉ được dân khen, thượng úy Đặng Thành Sĩ cùng tập thể Công an phường 1 còn
được Bộ Nội vụ khen vì thành tích quét sạch tệ nạn xã hội và chủ động ngăn ngừa tội phạm
trên địa bàn, trong đó nổi bật hơn cả là việc đã phối hợp với Liên đoàn Lao động thị xã
Sa Đéc tổ chức 2 đội bốc vác kiêm bảo vệ an ninh trật tự chợ, dùng lực lượng của
quần chúng để biến một điểm nóng bậc nhất về tệ nạn trở thành một nơi lành mạnh,
trong sạch.
Đồng chí Phó Công an phường kiêm cảnh sát khu vực, một mình phụ trách tới 700 hộ
mua bán ở đây nhớ lại:
"Chợ Sa Đéc bị sụp lở, Cho nên là chợ di dời về khóm 1, phường 1.
Rồi sau khi chợ dời về, tình hình trật tự xã hội rất là phức tạp.
Hàng ngày xảy ra từ 5 vụ đến 6 vụ móc túi, trộm cắp, cướp giật.
Bản thân tôi là cảnh sát khu vực, chịu phụ trách khu vực đó, tôi có mời tất cả các tổ
bốc vác lại để họp, nói lên được cái quyền lợi và cái nghĩa vụ của anh em.
Thì quyền lợi của anh em trước nhất là được cái hậu thuẫn của Công an phường để anh em
công tác đấu tranh chống tội phạm. Cái thứ nhất. Cái thứ hai là được bà con nhân dân
tin tưởng, giao hàng hóa cho nhiều, làm việc nhiều, hưởng được cái chế độ nhiều".
Kết quả đúng như nhận định, anh em bốc vác đã có thu nhập cao hơn nhờ được bà con
tin tưởng khi đã đứng ra trấn áp bọn móc túi, giựt dọc trong chợ.
Bây giờ thì ngay cả một người mua bán bình thường cũng đã ra mặt truy bắt tội phạm mà
mà không còn sợ bị trả thù. Như trường hợp của chú Lư Hồng Vân được Báo Đồng Tháp ca ngợi.
"Cái vấn đề sợ bị trả thù này thì tôi không bao giờ sợ. Tại vì tôi làm được cái chuyện phải
thì tôi không sợ ai trả thù. Dân ở địa phương thấy chúng tôi làm như vậy tốt thì anh em,
bề nào cũng phải giúp đỡ, hỗ trợ tôi".
"Được sống lương thiện và mưu cầu hạnh phúc, phải chăng là cái quyền chung mà xã hội luôn
dành sẳn cho mổi con người?
Tôi bơm ga hộp quẹt được một thời gian thì gặp gỡ và thương yêu Kim Hoàng, tức là vợ
của tôi bây giờ.
Chúng tôi đã có một đứa con và sống đầm ấm bên nhau trong một quán cà phê nho nhỏ
ở phường nhà.
Nhưng mà hồi đó chuyện hôn nhân của chúng tôi gặp rất nhiều trắc trở.
Cũng chỉ vì tôi là một kẻ từng bị ở tù nên mẹ của Kim Hoàng cương quyết cản ngăn.
Lúc ấy lòng tôi vô cùng cay đắng: Có lẽ nào tôi đã quyết chí hoàn lương mà suốt đời
không tìm ra hạnh phúc?"
"Bị vì thành phần của nó cũng hổng được đàng hoàng. Con tui là con gái lớn lên
thì thiếu vì người đi nói. Thành ra cái đó tui hổng đồng ý.
Rồi nó mới cậy một ông công an lại nói. Nói thằng Linh nó không có vợ mà cha mẹ thì
không có, bà nội đồ hổng có ở gia đình, thành ra ổng thay thế vậy đó để mà đi lại nói con tui".
"Anh em công an chúng tôi có đến gia đình bên bà già vợ của anh Linh bây giờ đó.
Cái mục đích đến đó nhằm là thuyết phục gia đình. Nói chung là cả gia đình á, cậu,
rồi các em. Nói chung là trong gia đình á thì thống nhất gả".
"Cậu nó mới ra nói với ông công an đó, chỉ không gả thì tui gả.
Nó con trai mà, lớn lên thì phải chơi bời này kia đồ. Giả tỉ mà nó có gia đình thì có khi nó
thương vợ, thương con nó thì nó bỏ cái quá khứ của nó. Rồi tui thấy ai đồng ý thì tui
thì tui cũng phải chịu thôi chớ làm sao bây giờ",
"Mình thấy là hai bên cũng nghèo, cho nên Công an phường, lực lượng công an đó,
cũng mang 2 con vịt xiêm đến ngày đó để tổ chức bữa tiệc nho nhỏ để đáp lễ với ông bà,
ra mắt, rồi anh em công an đó cũng vui vẻ với gia quyến 2 bên chút ít vậy đó".
"Nó cũng được lắm. Con người nó bây giờ, nó cải thiện thật sự rồi đó. Nó cũng đi làm,
rồi nó về nó tiếp, phụ giúp vợ con. Vậy đó, chớ hổng có cái gì mà nó đi chợi bời.
Nói nào nói ngay, hổng có cái tình trạng mà bừa bãi nữa. Nó cũng lo cho tui cất cái nhà.
Cất cái nhà nó cũng hùn vô. Nó cho tui cất cái nhà cũng ngon lắm. Nhà đẹp hơn nhà nó nữa".
"Nhìn cảnh mẹ vợ tôi vui đùa với cháu mà tự dưng đôi mắt tôi cay.
Trên con đường hoàn lương gian khổ, tôi đã gặp biết bao là tấm lòng vàng.
Được sống ở một nơi như nơi này, tôi chỉ có thể tốt hơn lên chớ làm sao mà xấu đi cho được.
Một dịp may lớn đã đến với tôi khi được nhận vào làm việc ở Xí nghiệp nước đá Lạc Hồng.
Tôi được đối xử bình đẳng và có nhiều bạn.
Không ai nhắc gì về quá khứ mà chỉ gợi cho tôi hướng tới tương lai.
Tôi cố gắng làm việc hết mình như là một cách trả ơn đối với xã hội, đối với những người
đã trọn lòng tin tưởng nơi tôi".
Về trường hợp của Linh, đồng chí Giám đốc Xí nghiệp nước đá Lạc Hồng cho biết thêm:
"Các đồng chí bên Công an phường gợi ý thì tôi nhận để mà cho anh làm thử thôi.
Bước đầu làm thử thì anh Linh này làm việc rất tốt. Cho nên về sau thì có cái sự tin tưởng,
tôi có bố trí cho anh Linh này làm thủ kho xăng dầu.
Đối với tôi thì tất cả đối tượng nào khi mà đã trở về rồi, muốn làm việc á, thì ở đây tôi vẫn
sẳn sàng. Làm tốt thì tụi tôi thu thôi. Đó là lao động mà!".
Rõ ràng không phải là Lương Tấn Linh gặp may. Chính nhờ ở thiện chí hoàn lương và nghị lực
vượt khó mà anh tìm lại được danh dự và hạnh phúc của một người công dân bình thường.
"Không, tôi đã gặp may vì được sống ở một nơi mà những người tốt đã biết đoàn kết lại,
tạo nên một sức mạnh cảm hóa lớn lao giúp tôi có đủ nghị lực làm lại cuộc đời.
Tôi muốn góp phần nhỏ bé của mình vào thế trận chung của những người tốt đó để con tôi
sẽ hãnh diện về tôi và suốt đời thương yêu nơi nó sống, bởi đó là nơi luôn ẩn náo
tình người". �