Tip:
Highlight text to annotate it
X
Mọi người đều thích pháo hoa--
ánh sáng, màu sắc,
và, tất nhiên, các vụ nổ lớn.
Nhưng lịch sử của pháo hoa
không phải chỉ là những cái ôm và sự ăn mừng.
Từ lâu trước khi những màn pháo hoa ấn tượng được trình diễn,
các nhà hóa học ở Trung Quốc đã phát minh ra thành phần quan trọng
đẩy những chùm sáng chói lóa này vào bầu trời.
Sáng chế đó là những gì chúng ta bây giờ gọi là thuốc súng.
Câu chuyện bắt đầu tại Trung Quốc cổ đại
vào giữa thế kỷ thứ chín
nơi những nhà giả kim thời kì đầu của Trung Quốc
đang cố gắng để tạo ra một lọ thuốc cho sự bất tử.
Thay vào đó, những gì họ tạo ra là một dạng bột dễ cháy
đã thiêu rụi nhiều căn nhà của họ.
Họ nhanh chóng nhận ra rằng thứ bột màu đen này,
cái mà họ gọi là lửa y học,
chính xác là mặt trái của một cái gì đó
làm cho bạn có thể sống mãi mãi.
Trong những ngày đầu,
người Trung Quốc đã không tìm ra được
làm thế nào để thứ bột này có thể nổ;
nó chỉ đơn giản là rất dễ cháy,
và quân đội của họ sử dụng nó
để làm nên những mũi tên lửa
và thậm chí là súng phun lửa.
Nhưng một khi họ tìm ra tỷ lệ phù hợp
giữa các thành phần để tạo ra một vụ nổ,
họ bắt đầu sử dụng chúng nhiều hơn,
tạo ra pháo hoa để giữ xua đuổi ma quỷ
và bom để bảo vệ bản thân
chống lại quân xâm lược của Mông Cổ.
Là những người Mông Cổ, rất có thể,
đã lan truyền phát minh thuốc súng này
ra toàn thế giới.
Sau những cuộc tiến công vào Trung Quốc
họ đã học được cách để tự sản xuất bột súng
và mang chúng theo bên mình
trong những cuộc chinh phục ở Ba Tư và Ấn Độ.
William xứ Rubruck,
một đại sứ Châu Âu tại Mông Cổ,
có thể chịu trách nhiệm đưa thuốc súng
về châu Âu vào khoảng năm 1254.
Từ đó, các kỹ sư và nhà phát minh quân sự
đã tạo ra tất cả các loại vũ khí phá hoại.
Từ bom đến súng ống và pháo,
thuốc súng đã để lại dấu ấn của nó trên khắp thế giới
một cách khá là khủng khiếp,
trái ngược với các hình dạng đẹp đẽ
mà nó để lại trên bầu trời
Thế nên, làm thế nào mà thứ bột màu đen đó
bắn thành pháo hoa trên bầu trời?
Bạn có thể đã xem phim cao bồi xưa hoặc phim hoạt hình
nơi mà đường thuốc súng được đốt lên
và dẫn đến một cái thùng lớn và rõ ràng là thùng thuốc nổ.
Một khi ngọn lửa đến được chiếc thùng,
một vụ nổ lớn xảy ra.
Nhưng tại sao đường thuốc súng đó lại không tự nổ?
Lý do là việc đốt cháy bột
giải phóng năng lượng và khí.
Trong khi dải bột bị đốt cháy,
những chất này dễ dàng được thả vào không khí xung quanh.
Nhưng khi thuốc súng
được chứa trong thùng,
năng lượng và khí không thể thoát ra một cách dễ dàng
và tích tụ lại cho đến khi
BOOM!
Các hộp đựng pháo hoa được thiết kế
chỉ có một lỗ duy nhất, hướng lên trên
nhằm tạo ra năng lượng cho vụ nổ.
Thủ thuật này làm thuốc súng phát nổ
và năng lượng được giải phóng
thông qua lối thoát dễ dàng nhất từ ống đựng,
bắn pháo hoa lên cao, vào trong không trung.
Ngọn lửa sau đó đi vào trong
phần đầu của pháo hoa
và phản ứng tương tự xảy ra
trên đầu chúng ta.
Vì vậy, trong khi các nhà giả kim Trung Quốc
không bao giờ tìm thấy được hợp chất cho sự sống vĩnh hằng,
họ tìm thấy một thứ
để lại dấu ấn trên tất cả các nền văn minh,
cái đó đã gây ra
nhiều thời khắc bi thảm trong lịch sử loài người,
nhưng vẫn mang đến cho chúng ta hy vọng
khi nhìn lên bầu trời về đêm trong các buổi lễ hội
đầy màu sắc.